Sery żółte to inaczej sery twarde- są niezastąpione w każdej kuchni, można je dostać w ogromnej liczbie przeróżnych rodzajów, niektóre kuchnie wręcz się na nich opierają i z nich słyną- sery typu szwajcarskiego, typu holenderskiego, etc., a także nasze ulubione- podlaski, edamski, królewski, zamojski i inne... U nas sery żółte wykorzystywane są do przygotowywania dań, przystawek i przekąsek, często pojawiają się na naszych stołach i talerzach na śniadanie. Co dokładnie charakteryzuje sery żółte? Jakie sery wybierać i jeść na co dzień? Jakie wartości znajdziemy w tych serach?
Jakie wartości odżywcze znajdziemy w żółtym serze?
Ser żółty to oczywiście jeden z rodzaju nabiału, a jeśli nabiał to oczywiście białko- i tak też jest oczywiście w przypadku sera żółtego. Ser ten nie jest bogaty jedynie w tłuszcze, ale zawiera w sobie skoncentrowane i łatwo przyswajalne białko- warto go jeść w każdym wieku, podawać dzieciom jak i zachęcać do jedzenia sera żółtego osoby starsze. Sery żółte to także źródło witaminy D i A. Witamina D odpowiedzialna jest za utrzymanie prawidłowego poziomu wapnia i fosforu w organizmie, odgrywa kluczową rolę w prawidłowym rozwoju kości i zębów i w utrzymaniu ich w zdrowiu. Witamina A wzmacnia w znacznym stopniu układ odpornościowy, pozwala utrzymać dobrą kondycję skóry, włosów, paznokci oraz wszelkich błon komórkowych. Co bardzo ważne, to właśnie w żółtych serach znajdziemy największą ilość wapnia spośród innych produktów nabiałowych. Wapń to podstawowy materiał budulcowy kości oraz zębów oraz bardzo ważny aktywator wielu enzymów. Wapń ponadto reguluje pracę układu nerwowego, ma wpływ na pracę mięśni i na wytwarzanie hormonów. A fosfor? Fosfor uczestniczy w produkcji energii, podobnie jak wapń ma duży wpływ na rozwój i kondycję kości, mięśni i układu nerwowego. Ponadto fosfor korzystnie wpływa na utrzymanie równowagi kwasowo- zasadowej organizmu.
Do produkcji 1 kg sera żółtego potrzeba nawet 12 litrów mleka, a cztery plasterki żółtego sera dziennie pokrywają całkowite dzienne zapotrzebowanie organizmu na ten pierwiastek. Choć może utarło się, iż z wapniem najbardziej kojarzy nam się ser biały, czyli twaróg, to jednak wiedzieć nam trzeba, iż w żółtym serze jest nawet kilkukrotnie więcej wapnia niż w twarogu.
Ser żółty jest bardzo ważnym składnikiem diety wegetariańskiej, w której bardzo skutecznie zastąpić może mięso dostarczając organizmowi dostatecznej ilości pełnowartościowego białka. Nabiał w diecie wegetariańskiej jest niezwykle istotny, a jak widać żółte sery mają dużo wartości w swoim składzie, które są w stanie odpowiednio odżywić organizm.
Ulubione sery żółte – typy i rodzaje i kraj pochodzenia
Polska nie mniej niż Szwajcaria czy Holandia słynie z przetwórstwa mlecznego i oferuje wiele smacznych i wartościowych serów, które na stałe goszczą każdego dnia na naszych stołach. Trzeba jednak uważnie czytać sklepowe etykiety na produktach i nigdy nie nabierać się na artykuły seropodobne, a stawiać na naturalne i prawdziwe wyroby nabiałowe jakimi są sery żółte. Nie kupujmy więc nic w stylu "sera typu gouda", a goudę.
Sery żółte podzielić możemy ze względu na ich rodzaje, a podział ten będzie wyglądał następująco:
- sery szwajcarskie: są to sery długo dojrzewające, mają duże dziury, są słodkawe, orzechowe w smaku, a w konsystencji gładkie i sprężyste; do serów tego typu zalicza się emmental, ser ementalski, radamer oraz maasdamer,
- sery holenderskie: to sery, które dojrzewają krócej niż sery szwajcarskie, nie mają charakterystycznych dla serów szwajcarskich dziur, ich smak jest łagodny, lekko kwaskowaty, a do serów typu holenderskiego zalicza się np. goudę i edam,
- sery typu szwajcarsko- holenderskiego: te sery nie dojrzewają długo, są bardziej wyraziste w smaku, czasem wręcz ostre, nie posiadają dziur, a zalicza się do nich: tilsiter, ser salami i ser tylżycki,
- sery włoskie: trudno sobie bez nich wyobrazić włoskiej kuchni, to sery dojrzewające bardzo długo, nie mają oczek, są twarde i kruche; do serów włoskich należy parmezan, pecorino oraz grana padano,
- sery angielskie: są to sery poddawane czedaryzacji, nie posiadają dziur, wyróżnia je całe spektrum smaków, od łagodnych, aż po ostre, mają gładką i sprężystą konsystencję, ale mogą być także twarde i kruche- zależnie od rodzaju: serem angielskim jest np. cheddar.
Czy Polska ma swoje sery żółte? Produkcja serów w Polsce.
Choć sery żółte i ogólnie sery kojarzą nam się z Holandią, Szwajcarią czy z Włochami, to badania archeologiczne wskazują jednoznacznie, iż pierwsze dowody na wytwarzanie sera znaleziono w Polsce na Kujawach- a sery na tych terenach miały być robione już 7500 lat temu. Wskazują na to naczynia ceramiczne tam odnalezione, które wyposażone były w specjalne dziurki na wzór naczyń jakie dziś używane są do produkcji serów. Jak pokazuje nasza kulinarna historia, domowe sery żółte jak i twarogi były czymś powszechnym w polskich domach. Dziś mówimy w Polsce o obecności ok. 300 producentów, którzy prężnie działają w branży serowarskiej, a nam oferują najsmaczniejsze polskie sery zagrodowe. Jakie sery zaliczymy do tej kategorii? Polskimi serami zagrodowymi jest przykładowo bursztyn, ser wołoski, bryndza, oscypek, lazur, kozidymek czy zadymer.
Któż z nas nie kocha sera podlaskiego? To ser o delikatnym, lekko kwaskowym smaku, który produkowany jest w naszym kraju już od 1968 roku! Receptura jest niezmienna od lat, a wszystko produkowane jest oczywiście na mleku, bez zbędnych dodatków. Podlasie słynie także z produkcji goudy.
W Polsce produkujemy także ser edamski - jest to ser podpuszczkowy typu holenderskiego. Ser edamski to ser o lekko orzechowym smaku, jest to jeden z najbardziej tłustych przedstawicieli żółtych serów. W Polsce produkujemy także ser warmiński, który ma wiele wspólnego z serem tylżyckim oraz ser mazurski, czyli ser salami. Na pewno nie brak tu także koneserów pysznej rolady ustrzyckiej- to ser z serca Bieszczad, produkowany od lat według tej samej, starej receptury. Jest to ser wędzony, który wybornie smakuje na zimno jak i na ciepło.
Ser zamojski to gatunek sera typu holenderskiego- wyrabiany jest w dwóch odmianach: jako ser pełnotłusty (45% tłuszczu) oraz jako ser wędzony (25% tłuszczu); ser zamojski cechuje miękka, elastyczna konsystencja i łagodny smak. Może posiadać pojedyncze oczka.
A znany i lubiany ser królewski? Ser ten należy do grupy serów typu szwajcarsko- holenderskiego, ma duże dziury i znakomitą sprężystą konsystencję. Ma słodkawy, orzechowy posmak, wyrazisty, nawet chwilami pikantny.
Chcesz dowiedzieć się więcej o serze - czytaj etykiety
Jeśli chcemy, by na naszych stołach i talerzach czy w kanapkach lądowały najlepsze jakościowo sery, czytajmy etykiety. Często okazuje się, że mamy do czynienia z wyrobem seropodobnym, a nie z prawdziwym serem- wyroby przypominające ser pochodzą np. z krają poza unijnych. Prawdziwy ser zawiera w swoim składzie mleko, bakterie kwasu mlekowego, podpuszczkę oraz sól. Znane nam wszystkim składniki "E" także mogą pojawiać się na etykietach, niektórych z nich wcale nie trzeba się bać- wszak ser żółty trzeba jakoś zakonserwować i ustabilizować, by nie zamienił się w truciznę. Niemniej im mniej E na etykiecie, tym lepiej.
Gdzie kupić dobry ser żółty w Krakowie?
Najlepsze sery żółte dostępne w Krakowie mogą przyjechać do Ciebie same! A to za sprawą marketu albert fresh, który ma bogatą ofertę serów, a także realizuje zamówienia z dowozem na terenie Krakowa oraz do 30 km od Krakowa.
Czym są sery żółte niskotłuszczowe?
Oczywiście nie każdy ser żółty musi być serem pełnotłustym. Jeśli dbamy o linię, możemy z powodzeniem sięgać po produkty niskotłuszczowe- nawet takie, które w swoim składzie nie zawierają więcej niż 2% tłuszczu.
Jaki ser żółty będzie najlepszy do tostów?
Tosty to jedno z ulubionych śniadań Polaków- i wśród dzieci i wśród dorosłych. Jakie sery żółte będą się rozpuszczać na tostach najlepiej? Otóż najlepsze do tostów będą sery gouda i cheddar.
Czym jest proces czedaryzacji sera?
Czedaryzacja sera to jeden z etapów powstawania angielskiego sera cheddar. Ser ten umieszczany jest w specjalnej instalacji czedaryzacyjnej, gdzie zostaje od sprasowany pod swoim własnym ciężarem. Efektem takich procesów jest ser, który cechuje się zupełnie aksamitną, wręcz kremową konsystencją.
