Mówiąc o mięsnej galarecie czy zimnych nóżkach każdy z nas wie o jaki produkt spożywczy chodzi, ponieważ bardzo galarety lubimy, są przystawką wielu imprez, ale jemy je także w domach. Galarety i galaretki mięsne mają jednak swoje regionalne nazwy w zależności od regiony Polski. Tak więc popularna galareta z mięsa w Wielkopolsce będzie galartem, na Kujawach i Pomorzu zylcem, na Wschodzie (dawnej Galicji i we Lwowie) studzieniną zaś na dawnej Wileńszczyźnie kwaszeniną.
Nieważne jak ją nazwiemy, zawsze jest pyszna, ale i zdrowa. W delikatesach Albert Fresh zebraliśmy dla Was bogatą ofertę galaret wieprzowych i tradycyjnych galaretek z kurczaka, każdy więc znajdzie coś dla siebie. Dzięki nam, by zrobić zakupy nie musisz nawet wychodzić z domu. Wystarczy, że się zarejestrujesz na naszej stronie, umieścisz wybrane produkty w wirtualnym koszyku, opłacisz zamówienie, a my z zakupami pojawimy się pod wskazanym adresem w Krakowie lub w okolic. Zapraszamy!
Galareta w polskiej kulturze kulinarnej, dlaczego tak ją uwielbiamy?
Galareta to tradycyjna potrawa, która przygotowywana jest na bazie wywaru mięsnego, rybnego lub warzywnego z dodatkiem żelatyny. Do wywaru mięsnego dodaje się kawałki mięsa, warzywa, a także jaja, a całości daje się zastygnąć. Naturalną galaretką są tzw. „zimne nóżki” – długo gotowane z przyprawami, a następnie zastudzone nogi wieprzowe, zawierające duże ilości żelatyny. Jak już wspomnieliśmy, w dawnej Galicji oraz na terenach dzisiejszego Lwowa galareta taka określana jest mianem studzieniny lub mówiąc jeszcze inaczej chołodeci. Jest to tradycyjna ukraińska potrawa narodowa, którą gotuje się jako wywar z cielęciny, wieprzowiny lub z mięsa drobiowego. Do wywaru takiego dodaje się np. czosnek, liście laurowe, cebulę, pieprz, a także ocet. Danie to znane jest także dość powszechnie w kuchni rosyjskiej jak i u nas pod nazwą zimnych nóżek.
Galarety w polskiej kuchni znane są od bardzo dawna. Już w XVI wieku, a dokładniej w 1518 roku znajdowały się one na stołach weselnych podczas wesela króla Zygmunta I Starego i Bony Sforzy. Galarety przyrządzano z gotowanych w esencjonalnym wywarze pulard, kapłonów lub ryb, ponieważ wieprzowina w kuchni staropolskiej nie cieszyła się uznaniem. Galarety wlewano do wymyślnych form, dekorowano je, a czasem także barwiono.
Dziś galarety je się na co dzień jako urozmaicenie codziennego menu, a w niektórych regionach Polski są one nieodzownym elementem śniadania wielkanocnego. Galaretę taką przed zjedzeniem skrapia się kilkoma kroplami soku z cytryny lub octu. Galaretę robiło się zazwyczaj przy okazji świniobicia, a do wywaru mięsnego wykorzystywano nogi wieprzowe, głowiznę, golonkę wieprzową, wieprzowe skórki lub gicz cielęcą. Jako dodatek do mięsa, a także jako dekorację do galarety dodaje się także warzywa- np. zielony groszek i marchewkę oraz jajka pokrojone na połówki lub ćwiartki. By galareta odpowiednio zgęstniała oraz zastygła, musi się długo gotować na niewielkim ogniu- zazwyczaj chociaż około 5 godzin.
O galaretach i sposobach ich podawania pisano wiele na przestrzeni wieków. Wiemy o nich np. z Compendium Ferculorum kuchmistrza Stanisława Czarnieckiego, z "Opisu obyczajów za czasów panowania Augusta III" księdza Jędrzeja Kitowicza czy z "Kucharza doskonałego" Wojciecha Wielądko. Ten ostatni proponował chorym klarowaną jajkami galaretę z kury oczyszczonej i wyprawionej, podkolanka cielęcego, z cytryną, cukrem, solą, kolendrą i cynamonem.
Galarety i galaretki stały się jeszcze popularniejsze od XIX wieku, kiedy to na rynku spożywczym pojawiła się żelatyna. Galarety upowszechniły się jeszcze bardziej w codziennych jadłospisach, stały się także chętnie serwowanymi przekąskami na imprezach typu wesela, chrzciny czy inne imprezy wyprawiane w restauracjach. Galarety i galaretki stanowią także przystawkę często goszczącą na szwedzkich stołach. Są serwowane jako zakąska np. do wódki.
Zdrowie płynące z jedzenia galaret mięsnych. Dlaczego warto ją jeść?
Galarety, auspiki czy studzieniny- choć nazywamy je różnorako, wszystkie to określenia opisują tą samą potrawę, która jest także bardzo korzystna dla zdrowia, a nie tylko smaczna. Coraz świadomiej wybieramy to, co lądują na naszych talerzach. Nie opieramy swoich wyborów jedynie o smak, ale cenimy jedzenie coraz częściej w oparciu o właściwości jakie ma ono dla naszego organizmu. Galaretki mięsne mają liczne zalety i zdecydowanie powinny znaleźć się w zdrowej, dobrze zbilansowanej diecie. Kupując gotowe galaretki z kurczaka czy galarety wieprzowe warto jednak zawsze czytać etykiety produktów i wybierać najlepsze z nich, te najbardziej jakościowe.
W najlepszych galaretkach znajdować powinny się jedynie trzy składniki, a więc mięso, warzywa i jaja. Jako dodatek warzywny w galaretkach stosuje się marchewkę, groszek zielony, kukurydzę, witaminy te to oczywiście kopalnia witamin oraz składników mineralnych. Poza warzywami obowiązkowe w smacznej galarecie jest jajko. Jajka stanowią skumulowane źródło podstawowych składników odżywczych w najkorzystniejszych dla organizmu proporcjach. Jaja jako jedyny produkt żywieniowy zawierają wszystkie aminokwasy egzogenne. Najczęściej w galaretach i galaretkach wykorzystuje się mięso drobiowe lub wieprzowe. Jeśli chcemy zjeść coś mniej kalorycznego to wybierzmy zimne nóżki z kurczaka lub z indyka. Jeśli jednak nie zamierzamy liczyć kalorii, z czystym sumieniem możemy sięgnąć po tradycyjną galaretę wieprzową. Mięso to przede wszystkim wysokojakościowe białko, które jest łatwo przyswajalne przez organizm.
Dlaczego warto jeść galarety i galaretki? Sekret tych potraw tkwi w żelatynie, która to jest naturalną substancją występującą w kościach i stawach zwierząt. Żelatyna ma dobroczynny wpływ na kości i stawy człowieka. To mieszanina protein i peptydów, która w przemyśle spożywczym wykorzystywana jest jako emulgator i środek żelujący. Galareta dzięki obecności żelatyny jest bardzo wskazana w diecie sportowców, ponieważ świetnie pozwala regenerować się stawom. Galareta będzie także z tego względu zalecana seniorom oraz osobom po urazach kości i stawów, dzięki żelatynie wszelkie rany lepiej się goją, a urazy szybciej ustępują. Galaretki mięsne dostarczają też glukozaminy, która pełni istotną funkcję w odbudowywaniu uszkodzonej chrząstki. Glukozamina jest składnikiem licznych preparatów polecanych w celu łagodzenia bólu stawów i wspomagających zachowanie ich sprawności. Glukozamina to aminocukier, który naturalnie występuje w organizmie człowieka. Glukozamina bierze udział w syntezie proteoglikanów, czyli substancji budulcowych chrząstki stawowej. Pozwala wzmocnij i zregenerować zmienione chorobowo stawy.
Uwzględnienie zimnych nóżek z kurczaka czy galaret mięsnych w diecie ma taki spory wpływ na urodę. Substancje zawarte w galaretach wzmacniają paznokcie i włosy, zapobiegają wypadaniu włosów, a także sprawiają, iż włosy stają się grubsze i lśniące, a paznokcie mocniejsze. Żelatyna, dzięki zawartości potasu pomaga także w odchudzaniu.
Czy w delikatesach Albert Fresh w Krakowie można dostać także galaretę z indyka?
W naszej ofercie znajdziecie pyszne galarety wieprzowe jak i drobiowe- galaretki z kurczaka jak i z indyka. Wybieramy dla Was jedynie najlepsze marki i najzdrowsze produkty z dobrymi składami. Tak więc nasza galareta z indyka zawiera jedynie wywar i mięso z indyka, warzywa, przyprawy oraz żelatynę. Zakupy dowieziemy Wam pod wskazany adres w Krakowie jak i w najbliższych gminach.
Czy nóżki wieprzowe są bardzo kaloryczne?
Nóżki wieprzowe zalicza się do podrobów i rzeczywiście jest to produkt dość kaloryczny. W 100 g nóżek wieprzowych znajdziemy około 275 kalorii. Jeśli szukamy chudszej galaretki, wybierzmy zimne nóżki z kurczaka.
Czy jedzenie galarety może być częścią diety funkcjonalnej?
Tak. Żelatyna to dobre źródło kolagenu, który to jest stosowany przez osoby borykające się z problemami stawowymi. Kolagen to główny budulec tkanki łącznej. Jest ona także składnikiem preparatów poprawiających kondycję skóry, włosów i paznokci.
Dlaczego galaretę mięsną polewa się octem lub sokiem z cytryny?
Robi się tak ze względów smakowych. Sok z cytryny jak i ocet nadają galarecie kwaskowatości, a ta dzięki nim smakuje o niebo lepiej niż bez.
Czy ryby także można przyrządzać w galarecie?
Owszem, chyba każdy zna takie danie jak np. karp w galarecie. Innymi rybami, które najczęściej robi się w galarecie są łosoś, pstrąg oraz dorsz.
